Marian Turski został pośmiertnie uhonorowany Medalem 75-lecia Misji Jana Karskiego. Podążał śladami Jana Karskiego i jego misji. Medal tej misji sprawiedliwie mu się należy - wskazało Towarzystwo Jana Karskiego w przesłanej PAP w środę informacji. Towarzystwo Jana Karskiego nazwało Turskiego człowiekiem, który „odebrał rzeczywistość Holocaustu na sobie, ale z tej próby ocalał, by dawać świadectwo”.
W komunikacie zaznaczono:
• Po pierwsze, mimo iż był Żydem z Polski, która po wojnie wyłoniła się jako największe żydowskie cmentarzysko na świecie, nie wyjechał.
• Po drugie, w Polsce próbował budować swój osobisty los i rzeczywistość Polski, tak jak ją sobie wyobrażał, choć jak przyznawał, w swych wyborach także błądził.
• Po trzecie, stał na straży pamięci hekatomby, jaką przyniósł Holocaust.
• Po czwarte, oddał się bez reszty udokumentowaniu współistnienia Żydów na ziemi polskiej w postaci Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
• Po piąte, z determinacją ostrzegał, że zjawiska, jakie do Holocaustu doprowadziły, powtarzają się dziś z niemal precyzyjną dokładnością. W tym ostatnim planie postanowił upowszechnić sformułowane przez swego przyjaciela z getta łódzkiego Romana Kenta tzw. XI Przykazanie: „Nie bądź obojętny”. To ikoniczne wyzwanie i przestroga stały się powszechnie rozpoznawalnymi.
,,Medal tej misji sprawiedliwie Mu się należy
- Uzasadniło Towarzystwo Jana Karskiego.
Medal trafi w ręce córki zmarłego Joanny Turskiej-Siczek i jej dzieci
Marian Turski był więźniem niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, przeżył marsze śmierci do Buchenwaldu i do Theresienstadt. Po wojnie działał m.in. w Międzynarodowej Radzie Oświęcimskiej, Żydowskim Instytucie Historycznym, Stowarzyszeniu Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II wojnie światowej. Był pomysłodawcą, współtwórcą i przewodniczącym Rady Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
27 stycznia 2020 r. podczas uroczystości z okazji 75. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau powiedział głośne zdanie: „Auschwitz nie spadło z nieba”.
„Nie bądźcie obojętni, jeżeli widzicie kłamstwa historyczne. Nie bądźcie obojętni, kiedy widzicie, że przeszłość jest naciągana na poczet aktualnej polityki. Nie bądźcie obojętni, kiedy jakakolwiek mniejszość jest dyskryminowana” – apelował
W 1997 r. został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, a w 2007 r. otrzymał Krzyż Zasługi I Klasy Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec za zasługi na rzecz stosunków polsko-niemieckich. W 2012 r. odebrał z rąk ambasadora Francji François Barry’ego Delongchamps Order Legii Honorowej za zaangażowanie w kształtowanie stosunków polsko-żydowskich. W 2015 r. otrzymał Złoty Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. Był honorowym obywatelem miasta stołecznego Warszawy i Łodzi. W 2020 r. dostał Nagrodę Honorową im. Sérgio Vieira de Mello Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka, a w 2021 r. - Krzyż Kawalerski I Klasy Odznaka Honorowa za Zasługi dla Republiki Austrii.
