75 lat temu, 8 listopada 1948 roku, został powołany Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze” im. Tadeusza Sygietyńskiego. Nazywany „ambasadorem polskiej kultury”, jest jednym z największych na świecie zespołów artystycznych, czerpiących z tradycji tańców narodowych, piosenek, przyśpiewek i obyczajów. Z uwagi na bogaty repertuar i działalność na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego, „Mazowsze” powszechnie jest uznawane za zespół narodowy.
Twórcą i organizatorem „Mazowsza” był dyrygent i kompozytor Tadeusz Sygietyński, który - wraz z aktorką i reżyser Mirą Zimińską-Sygietyńską - prowadził zespół do 1955 roku. Po śmierci kompozytora ponad 40 lat zespołem kierowała jego żona.
„Mazowsze” ma w repertuarze ponad tysiąc piosenek ludowych, w tym ponad sto popularnych pieśni z innych krajów oraz 42 opracowane regiony artystyczne Polski. Na przestrzeni lat w zespole występowały wielkie osobowości polskiej sceny, między innymi Irena Santor, Lidia Korsakówna, Danuta Kowalska i Stanisław Jopek.
Zespół dał ponad 9 tysięcy koncertów, ponad 280 razy wyjeżdżał na zagraniczne tournée, odwiedzając ponad 50 krajów.
„Mazowsze” zostało oficjalnie powołane w 1948 roku, jednak jego idea narodziła się wcześniej. Podczas wojny Tadeusz Sygietyński i jego przyszła żona - aktorka Mira Zimińska złożyli obietnicę, że jeśli przeżyją, założą zespół ludowy wykonujący muzykę narodową.
Tadeusz Sygietyński znany był z pasji, z jaką szukał młodych, utalentowanych muzycznie ludzi do „Mazowsza”, jeżdżąc po wsiach i miasteczkach.
Tenor Stanisław Jopek (zmarł w 2006), związany z „Mazowszem” przez kilkadziesiąt lat, śpiewał w ponad 30 językach. Największym jego szlagierem jako solisty był utwór „Furman”, dzięki któremu otrzymał żartobliwy tytuł - Pierwszego Furmana Rzeczypospolitej.
Odznaczenia Zespołu Pieśni i Tańca „Mazowsze”
W 2018 roku zespół „Mazowsze” został odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
W wystąpieniu podczas uroczystości prezydent Andrzej Duda podkreślił znaczenie zespołu dla narodu i kultury polskiej. Wielokrotnie nagradzane „Mazowsze” otrzymało też Nagrodę im. biskupa Romana Andrzejewskiego za rok 2018.
Zespół „Mazowsze” uświetnił w Rzymie 16 października (2023) obchody 45. rocznicy wyboru Karola Wojtyły na papieża. Chór i orkiestra zapewnił oprawę muzyczną uroczystej mszy w bazylice watykańskiej, wieczorem zaś Mazowsze wystąpiło w bazylice Matki Bożej Większej na koncercie dziękczynnym za pontyfikat Jana Pawła II.
„Mazowsze” ma na koncie kilkadziesiąt nagród i wyróżnień, w tym Srebrny Medal ONZ w 1973 roku. Zespół otrzymał też Nagrodę Honorową Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za rok 2000.
W 2006 zdobył statuetkę European Award for Tourismuos, przyznaną przez Europejską Federację Prasy Turystycznej.
W 2017 roku „Mazowsze” otrzymało z rąk prezydenta Andrzeja Dudy - Flagę Polski, jako instytucja szczególnie zasłużona w działalności społecznej, kulturalnej i gospodarczej.
