Kartka z kalendarza

215 lat temu urodził się Juliusz Słowacki, poeta romantyczny, autor Kordiana i Balladyny

Juliusz Słowacki na rysunku Władysława Barwickiego, fot. PAP/Alamy
Juliusz Słowacki na rysunku Władysława Barwickiego, fot. PAP/Alamy
podpis źródła zdjęcia

4 września 1809 roku, urodził się Juliusz Słowacki, poeta, dramatopisarz, filozof, wybitny twórca epoki romantyzmu. Autor dramatów: „Kordian”, „Balladyna”, „Horsztyński” i „Samuel Zborowski”. Jest uważany za jednego z trzech wieszczów narodowych, obok Adama Mickiewicza i Zygmunta Krasińskiego.

W twórczości Juliusz Słowacki podejmował problemy związane z walką narodowo-wyzwoleńczą, poruszał też uniwersalne tematy egzystencjalne.


Po mistrzowsku posługiwał się słowem, budował nastrój utworów. Zasłynął pieśniami odwołującymi się do orientu, źródeł ludowych i słowiańszczyzny oraz liryką patriotyczną. Należał do najwybitniejszych mistyków polskiej poezji.

Mimo, iż Słowacki żył zaledwie 40 lat, jego twórczość literacka jest bogata i różnorodna

Pozostawił 13 dramatów, w tym takie, jak: „Lilla Weneda”, „Mazepa”, „Sen srebrny Salomei" i „Fantazy”. Napisał 20 poematów, wśród nich poemat dygresyjny „Beniowski”, poemat miłosny „W Szwajcarii” i poemat prozą „Anhelli”, będący pesymistyczną prognozą przyszłości polskiej emigracji i jej walki o niepodległość Polski.


Jest także autorem setek wierszy, listów, jednej powieści i wielu rysunków.

Juliusz Słowacki, fot. PAP/Alamy
Juliusz Słowacki, fot. PAP/Alamy

Stworzył spójny system filozoficzny dotyczący istoty wszechświata, który nazwał filozofią genezyjską. Został wyłożony w dziele „Genezis z Ducha”. Koncepcja ta zakłada duchową istotę wszelkiego istnienia, podczas gdy materia stanowi jedynie formę ducha.

Muzeum Juliusza Słowackiego na Ukrainie

W 2004 roku w Krzemieńcu na Ukrainie, gdzie urodził się poeta, otwarto Muzeum Juliusza Słowackiego. Podczas uroczystości utwory wieszcza czytano po polsku i ukraińsku.

Dzieła Juliusza Słowackiego na akcji Narodowe Czytanie

W 2020 roku w Warszawie zorganizowano kolejną - dziewiątą - odsłonę akcji Narodowe Czytanie, organizowanej przez prezydenta od 2012 roku. Do wspólnej lektury wybrana została „Balladyna” Juliusza Słowackiego.


W stołecznym Ogrodzie Saskim na scenie dramat interpretowało ponad 60 aktorów, między innymi Ewa Dałkowska, Andrzej Mastalerz, Marcin Przybylski, Teresa Lipowska i Przemysław Stippa.


Również w tym (2024) roku - 7 września, podczas 13. Narodowego Czytania - lekturą będzie dzieło Juliusza Słowackiego - dramat „Kordian, który ukazał się w Paryżu w 1834 roku.

Juliusz Słowacki, fot. PAP/Alamy
Juliusz Słowacki, fot. PAP/Alamy

Juliusz Słowacki wywarł wielki wpływ na późniejszych poetów Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego w naszym kraju, między innymi Antoniego Langego, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego czy Jana Lechonia.


Zmarł na gruźlicę, 3 kwietnia 1849 roku w Paryżu. Jego prochy w 1927 roku zostały przewiezione do Krakowa.


Na zakończenie ceremonii pogrzebowej na Wawelu, marszałek Józef Piłsudski wypowiedział wielokrotnie cytowane później, słowa:

,,

W imieniu Rządu Rzeczypospolitej polecam Panom odnieść trumnę Juliusza Słowackiego do krypty królewskiej, bo królom był równy.


Prochy poety zostały złożone obok Adama Mickiewicza w Krypcie Wieszczów Narodowych w Katedrze Wawelskiej, gdzie znajdują się do dziś.
źródło: IAR
Pobierz aplikację  TVP POLONIA
Aplikacja mobilna TVP POLONIA - Android, iOS, AppGallery
Więcej na ten temat