Kartka z kalendarza

10 stycznia 1892 roku urodził się Melchior Wańkowicz, pisarz, publicysta i dziennikarz

Melchior Wańkowicz, pisarz, dziennikarz, reportażysta i publicysta, w swoim mieszkaniu na Mokotowie przy ul. Puławskiej 10 m. 35, 1963 r., fot. PAP/Stanisław Dąbrowiecki
Melchior Wańkowicz, pisarz, dziennikarz, reportażysta i publicysta, w swoim mieszkaniu na Mokotowie przy ul. Puławskiej 10 m. 35, 1963 r., fot. PAP/Stanisław Dąbrowiecki
podpis źródła zdjęcia

10 stycznia 1892 roku urodził się Melchior Wańkowicz, wybitny pisarz, publicysta i dziennikarz. Był mistrzem opowieści reportażowej, łączącej fakty z elementami fikcji literackiej. Korespondent wojenny Armii Andersa i uczestnik bitwy pod Monte Cassino.

Melchior Wańkowicz, nazywany „ojcem polskiego reportażu”, pozostawił po sobie bogatą spuściznę literacką, na którą składa się ponad 40 pozycji - powieści, reportaży, wspomnień i szkiców z teorii publicystyki.


Jego najbardziej znanym dziełem jest „Bitwa o Monte Cassino” - trzytomowa monografia poświęcona żołnierzom generała Andersa. Inne książki to między innymi „Tworzywo”, „Na tropach Smętka”, „Ziele na kraterze”, „Hubalczycy”, „Westerplatte” i „Karafka La Fontaine'a”.

Monumentalny reportaż „Bitwa o Monte Cassino”, opublikowany w latach 1945-47 w Mediolanie, był potem wiele razy wydawany w PRL, jednak pod cenzurą. Pisarz złożył w nim hołd żołnierzom II Korpusu Polskiego Władysława Andersa. Zawarł także swoje osobiste przeżycia i doświadczenia korespondenta wojennego na pierwszej linii walk.

Plakat „Smażcie owoce. Cukier Krzepi” z 1931 roku autorstwa Mariana Adamczewskiego z popularnym do dziś sloganem Melchiora Wańkowicza „Cukier krzepi”, fot. PAP/Reprodukcja
Plakat „Smażcie owoce. Cukier Krzepi” z 1931 roku autorstwa Mariana Adamczewskiego z popularnym do dziś sloganem Melchiora Wańkowicza „Cukier krzepi”, fot. PAP/Reprodukcja

Mówił, że w doskonaleniu warsztatu korzystał z doświadczenia nabytego podczas pisania tekstów reklamowych. To on był autorem słynnego przedwojennego sloganu reklamowego „Cukier krzepi” i „LOT-em bliżej”.


W latach 60. był sygnatariuszem tzw. Listu 34, w którym polscy intelektualiści zaprotestowali między innymi przeciwko narzuconej przez komunistów cenzurze.

Melchior Wańkowicz zmarł 10 września 1974 roku, w wieku 82 lat. Do końca był niepokorny.


Władze zaproponowały jego córce Marcie Erdman pochowanie ojca na koszt państwa. Ta jednak odmówiła, zgodnie z wolą pisarza, który przed śmiercią powiedział:

,,

Nie życzę sobie, by oni fotografowali się nad moją trumną.


Pisarz pochowany został na Powązkach.

Sejm RP ustanowił rok 2024 Rokiem Melchiora Wańkowicza.

źródło: IAR
Pobierz aplikację  TVP POLONIA
Aplikacja mobilna TVP POLONIA - Android, iOS, AppGallery
Więcej na ten temat