Kartka z kalendarza

15 marca 1948 roku sąd skazał na karę śmierci rotmistrza Witolda Pileckiego

Proces Witolda Pileckiego, fot. PAP/Stanislaw Dabrowiecki
Proces Witolda Pileckiego, fot. PAP/Stanislaw Dabrowiecki
podpis źródła zdjęcia

15 marca 1948 roku Rejonowy Sąd Wojskowy w Warszawie skazał na karę śmierci rotmistrza Witolda Pileckiego, oficera Armii Krajowej, jednego z żołnierzy niezłomnych, walczących w powojennym podziemiu niepodległościowym.

W 1940 roku dobrowolnie poddał się aresztowaniu i wywózce do Auschwitz, by zdobyć informacje o obozie zagłady. Po ucieczce z obozu walczył w Powstaniu Warszawskim.


Czytaj też: W nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 roku, rotmistrz Witold Pilecki uciekł z niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau

15 marca 1948 r. rotmistrz Witold Pilecki został skazany na karę śmierci wyrokiem Rejonowego Sądu Wojskowego w Warszawie, fot. PAP/Maciej Zieliński
15 marca 1948 r. rotmistrz Witold Pilecki został skazany na karę śmierci wyrokiem Rejonowego Sądu Wojskowego w Warszawie, fot. PAP/Maciej Zieliński

Po wojnie działał w antykomunistycznym podziemiu

Aresztowany przez bezpiekę w 1947 roku, został oskarżony o działalność szpiegowską i walkę z komunizmem.


Proces Pileckiego poprzedził blisko roczny pobyt w areszcie, podczas którego był bestialsko torturowany.


Przy ostatnim widzeniu z żoną, rotmistrz powiedział:

,,

Ja już żyć dłużej nie mogę. Oświęcim to była igraszka.


Krótki proces

Pokazowy proces trwał krótko - od 3 do 15 marca 1948 roku. Prokuratorem oskarżającym Pileckiego był major Czesław Łapiński, przewodniczącym składu sędziowskiego - podpułkownik Jan Hryckowian - obaj dawni oficerowie AK, sędzią - kapitan Józef Brodecki. Skład sędziowski - jeden sędzia i jeden ławnik był niezgodny z ówczesnym prawem.


Wraz z rotmistrzem sądzono 7 innych osób, między innymi Marię Szelągowską i Tadeusza Płużańskiego - oboje zostali skazani na karę śmierci, zamienioną potem na dożywocie.


Propaganda komunistyczna nazywała oskarżonego „zdrajcą” i „płatnym najemnikiem imperialistów”. Rotmistrza Pileckiego skazano na karę śmierci.


Prezydent Bolesław Bierut nie zgodził się na ułaskawienie. Wyrok wykonano 25 maja 1948 roku strzałem w tył głowy w więzieniu na Rakowieckiej, na warszawskim Mokotowie. 

Witold Pilecki, 1940 r., fot. Getty Images/Universal History Archive/Universal Images Group
Witold Pilecki, 1940 r., fot. Getty Images/Universal History Archive/Universal Images Group

W 2006 roku rotmistrz Pilecki został pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego. W 2013 - awansowany do stopnia pułkownika.


W 2018 roku imię Witolda Pileckiego otrzymała reprezentacyjna Sala Obrazowa w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Pamiątkową tablicę odsłoniła córka rotmistrza - Zofia Pilecka-Optułowicz. 


Brytyjski historyk profesor Michael Foot zaliczył Witolda Pileckiego do sześciu najodważniejszych ludzi ruchu oporu podczas drugiej wojny światowej.

źródło: 
Pobierz aplikację  TVP POLONIA
Aplikacja mobilna TVP POLONIA - Android, iOS, AppGallery
Więcej na ten temat