Kultura

Zabytkowa moneta Holey Dollar wróciła do polskich zbiorów

Moneta Holey Dollar powstała w 1813 r. w Australii. W 1914 roku w Amsterdamie monetę zakupił polski kolekcjoner Walery Amrogowicz, fot. MKIDN
Moneta Holey Dollar powstała w 1813 r. w Australii. W 1914 roku w Amsterdamie monetę zakupił polski kolekcjoner Walery Amrogowicz, fot. MKIDN
podpis źródła zdjęcia

Do Polski wróciła cenna moneta Holey Dollar z 1813 r., która została skradziona ze zbiorów numizmatycznych Muzeum Okręgowego w Toruniu. Moneta została odzyskana dzięki współpracy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i australijskich partnerów z organami ścigania.

Jak zaznaczono, „restytucja zbiorów numizmatycznych jest niezwykle trudnym procesem”.

,,

W przypadku monety Holey Dollar ogromne znaczenie miała współpraca polskiego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z australijskim Działem Kolekcji i Dziedzictwa Kulturowego w Departamencie Infrastruktury, Transportu, Rozwoju Regionalnego, Komunikacji i Sztuki. Decyzję o zwrocie monety do polskich zbiorów podjął Tony Burke, minister sztuki Australii


- czytamy w informacji.

Wyjaśniono, że „ważną rolę odegrały także policja, prokuratura oraz eksperci z zakresu numizmatyki i historii sztuki”.

,,

To dzięki ich współpracy udało się namierzyć obiekt w Australii


- podkreślono w komunikacie.


Poinformowano, że uroczyste przekazanie odzyskanej monety odbyło się w Ambasadzie RP w Canberze i wzięli w nim udział podsekretarz stanu w MKiDN Marta Cienkowska oraz minister sztuki Tony Burke.

Historia monety Holey Dollar


,,

Moneta Holey Dollar powstała w 1813 r. w Australii. Została wybita na srebrnym dolarze hiszpańskim Karola III i wycięta z meksykańskiej monety z 1777 r. Jest najstarszym środkiem płatniczym wytworzonym w Australii, która wówczas była angielską kolonią


- przypomniano na stronie MKiDN, dodając, że „stanowi zatem symbol australijskiej numizmatyki”.

Jak zaznaczono, „idealny stan zachowania monety wskazuje na to, że nigdy nie znajdowała się w regularnym obrocie płatniczym”.

,,

Mogła być elementem podarunku przekazywanego pomiędzy ważnymi osobistościami we wczesnej Australii. Nie wiadomo jednak w jaki sposób opuściła ten kontynent


- czytamy w komunikacie.


Przypomniano, że w 1914 r. w Amsterdamie monetę zakupił polski kolekcjoner Walery Amrogowicz.

,,

Wzbogaciła ona jego kolekcję, która obejmowała około 2 tys. numizmatów, ponad 200 miedziorytów, jak również zbiór akwarel i znaczków pocztowych. Tuż przed swoją śmiercią w 1931 r. Amrogowicz przekazał swoje zbiory Towarzystwu Naukowemu w Toruniu. Następnie trafiły one do Muzeum Okręgowego


- napisano na stronie MKiDN.

Jak możemy przeczytać na stronie ministerstwa kultury, moneta Holey Dollar w toruńskich kolekcjach przetrwała dwie wojny światowe i upadek komunizmu. Między 2008 a 2017 została skradziona wraz z kilkuset innymi numizmatami i znalazła się na międzynarodowym rynku aukcyjnym.


W 2022 r. dzięki informacjom od policji, prokuratury oraz pracowników Muzeum Okręgowego w Toruniu pracownicy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego odnaleźli ją w Australii. Podkreślono, że Holey Dollar jest kolejną monetą, skradzioną ze zbiorów toruńskich i odzyskaną dzięki współpracy MKiDN i organów ścigania.

,,

W listopadzie 2023 r. do Muzeum Okręgowego w Toruniu powróciło 8 zabytkowych monet z XVI-XIX w. z 400 numizmatów skradzionych w latach 2008-2017


- wyjaśniono.
Murale przedstawiające dzieła sztuki utracone z gdańskich zbiorów publicznych w wyniku II wojny światowej na filarach Węzła Pokoju w Gdyni, fot. PAP/Adam Warżawa

Dzieła utracone na muralach w Gdańsku i Gdyni

Kultura

Na stronie resortu kultury przypomniano, że MKiDN prowadzi ponad 180 spraw restytucyjnych w 20 krajach.

,,

Dzięki działaniom restytucyjnym odzyskaliśmy do dziś 782 dobra kultury


- napisano.
Szacuje się, że tylko w czasie wojny utraconych zostało około 70 procent materialnego dorobku kulturowego, co przekłada się na ponad 500 tysięcy zrabowanych z terenów II Rzeczpospolitej dzieł sztuki.
źródło: 
Pobierz aplikację  TVP POLONIA
Aplikacja mobilna TVP POLONIA - Android, iOS, AppGallery
Więcej na ten temat