Polska

Instytut Pileckiego upamiętnił Polaków ratujących Żydów

Odsłonięcie tablicy pamiątkowej w Starym Lipowcu, upamiętnieniającej mieszkańców Starego Lipowca i Aleksandrowa, zamordowanych przez Niemców za pomoc udzieloną Żydom. PAP/Wojtek Jargiło
podpis źródła zdjęcia

Sześcioro Polaków zamordowanych przez Niemców za pomoc Żydom zostało dziś upamiętnionych w Starym Lipowcu na Lubelszczyźnie. Uhonorowanie ofiar zbrodni z 1943 roku to inicjatywa Instytutu Pileckiego w ramach projektu "Zawołani po imieniu".

Upamiętnieni zostali Anastazja, Roman i Franciszek Kusiakowie, a także Katarzyna Grochowicz, Katarzyna Rybak i Jan Zaręba. Wszyscy oni zginęli z rąk niemieckich żandarmów 5 stycznia 1943 roku wraz z Żydówką Itą Becher. Młodej kobiecie trudniącej się krawiectwem pomagała rodzina Kusiaków. Do wskazania miejsc, w których udzielano jej pomocy, Niemcy zmusili ją torturami.

„Gospodarstwo rodziny Kusiaków było położone niedaleko lasu na skraju wsi Stary Lipowiec niedaleko Biłgoraja. Państwo Kusiakowie, mimo grożącej za to kary śmierci, przez jakiś czas ukrywali u siebie młodą Żydówkę, prawdopodobnie Itę Becher, córkę piekarza. Ita potrafiła szyć i w ten sposób, ukrywając się w różnych domach, zarabiała na swoje utrzymanie. Pewnego razu została jednak schwytana.”

Torturami, niemieccy żandarmi zmusili Becher do wskazania miejsc, w których udzielono jej pomocy. Żandarmi z posterunku w Biłgoraju udali się wraz z nią do Starego Lipowca i otoczyli gospodarstwo Kusiaków. W domu przebywała wtedy Anastazja Kusiak wraz dwoma synami, Romanem i Franciszkiem, oraz troje gości Katarzyna Rybak, Katarzyna Grochowicz i nastoletni Jan Zaręba. Gospodarstwo podpalono. Wszyscy, wraz z Itą Becher zostali zamordowani.


To 15. upamiętnienie w ramach projektu "Zawołani po imieniu". Dzięki staraniom Instytutu Pileckiego w miejscowościach od Podlasia po Małopolskę odsłonięto od marca ubiegłego roku 14 kamieni z tablicami upamiętniającymi łącznie 36 sprawiedliwych Polaków.

Zobacz więcej w materiale Polonia24


źródło: Instytut Pileckiego/IAR
Pobierz aplikację  TVP POLONIA
Aplikacja mobilna TVP POLONIA - Android, iOS, AppGallery
Więcej na ten temat