Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłosiło w środę cztery nowe wpisy na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Na liście, tworzonej od 2013 roku, znalazły się: bielski ręcznik obrzędowy – rucznik/rusznyk, pająki ze słomy, papieru i bibuły na Lubelszczyźnie, tradycje tkackie Bodzentyna oraz tradycje Górali Czadeckich. Obecnie lista liczy 107 pozycji, dokumentujących bogate dziedzictwo Polski przekazywane z pokolenia na pokolenie.
Ręcznik obrzędowy i pająki ludowe
Bielski rucznik, charakterystyczny dla Podlasia, to lniany ręcznik zdobiony haftem krzyżykowym, płaskim lub koronkami. Dawniej stanowił on nieodłączny element posagu młodych dziewcząt i był wykorzystywany w obrzędach weselnych, zaślubinach oraz pogrzebach. Do dziś rucznik zdobi święte kąty w domach, otaczając ikony.
Pełna lista 107 wpisów do Krajowej Listy Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego
Pająki ze słomy, papieru i bibuły na Lubelszczyźnie wieszano w centralnym punkcie izby, szczególnie w okresie świąt Bożego Narodzenia. Te misternie wykonane dekoracje nadawały wnętrzom odświętny charakter, a jednocześnie symbolizowały urodzaj i ochronę przed złymi mocami.
Tkactwo Świętokrzyskie i tradycje Górali Czadeckich
W Bodzentynie tradycje tkackie sięgają XVI wieku. Charakterystyczne dla tego regionu pasiaki w czerni i czerwieni stały się jego wizytówką dzięki działalności spółdzielni „Tkactwo Świętokrzyskie”. Proces tworzenia kilimów czy narzut angażował często całe rodziny.
Tradycje Górali Czadeckich, wywodzących się z Beskidów i Bukowiny, obejmują pieśni, tańce oraz rękodzieło, w tym ozdobne paski z koralików. Po II wojnie światowej osiedlili się w zachodniej Polsce, gdzie do dziś pielęgnują swoją kulturę.
Festiwal „Limanowska Słaza” na liście dobrych praktyk
Krajowy Rejestr Dobrych Praktyk wzbogacił się o Festiwal Folklorystyczny „Limanowska Słaza”, który od pół wieku promuje tradycje Lachów Limanowskich, Zagórzan i Górali Sądeckich. Festiwal to przegląd zespołów regionalnych, grup śpiewaczych i gawędziarzy, który odgrywa kluczową rolę w ochronie niematerialnego dziedzictwa regionu.
