24 września na terenie byłego obozu Durchgangslager 121 w Pruszkowie, przed pomnikiem „Tędy przeszła Warszawa”, obchodzono Dzień Pamięci Więźniów Obozu Dulag 121 i Niosących Im Pomoc. Po raz ósmy upamiętniono ludność wypędzoną z walczącej stolicy, a także mieszkańców Powiatu Pruszkowskiego oraz okolicznych gmin, którzy nieśli pomoc więźniom obozu Dulag 121 zarówno na terenie obozu jak i poza nim.
Obóz Dulag 121 to jedna z wielu nierozliczonych niemieckich zbrodni
Jak napisał do uczestników uroczystości premier Mateusz Morawiecki, w liście odczytanym przez pełnomocnika Rady Ministrów ds. ochrony miejsc pamięci Wojciech Labuda, „już pierwsze minuty II wojny światowej udowodniły, że jej celem było barbarzyńskie ludobójstwo, a Warszawa miała być zrównana z ziemią”.,,Wspominając dramat ludności Warszawy z wdzięcznością wspominamy o tych, którzy nieśli pomoc wypędzonym, udzielali im materialnego, duchowego i medycznego wsparcia. To dzięki okolicznym mieszkańcom, polskiemu personelowi, członkom legalnych i konspiracyjnych organizacji oraz nieznanym bohaterom z pruszkowskiego piekła udało się wyprowadzić nawet do 100 tysięcy więźniów. Obóz Dulag 121 to jedna z wielu nierozliczonych niemieckich zbrodni. Historia uczy nas, że zbrodnie nieukarane i nierozliczone są zapowiedzią kolejnych tragedii. Dziś, w tym szczególnym miejscu jesteśmy szczególnie zobowiązani do stania na straży prawdy, upominania się o elementarną sprawiedliwość i o zadośćuczynienie
- napisał w liście do uczestników uroczystości premier Mateusz Morawiecki.
„Tędy przeszła Warszawa” ale wyszła Polska, Europa i świat
Prezydent Miasta Pruszkowa Paweł Makuch powiedział, że wiele z tych osób nie przeżyło.,,Stojąc nad napisem «Tędy przeszła Warszawa», za każdym razem mam w pamięci, tą ogromną liczbę osób, która tędy przeszła. Wiele z tych osób nie wróciło do Warszawy, wiele z tych osób nie przeżyło. Duża część osób rozjechała się po Polsce, Europie i świecie. Dlatego, za każdym razem stojąc tutaj, mówię: «Tędy przeszła Warszawa» ale wyszła Polska, Europa i świat. Do dnia dzisiejszego dajecie świadectwo ogromnej zbrodni na narodzie polskim, dokonanej przez Niemców
- podkreślił Prezydent Pruszkowa Paweł Makuch.
Obóz to był pierwszy krok, na Golgocie mieszkańców Warszawy
Więzionym na terenie obozu pomagali wolontariusze, żywność dostarczała okoliczna ludność, która również głodowała, czytał poseł Zdzisław Sipera, w liście skierowanym do uczestników obchodów, od prezesa Prawa i Sprawiedliwości Jarosława Kaczyńskiego.,,Z obozu udało się wyprowadzić około 100 tysięcy ludzi, których trzeba było, nie tylko stamtąd wydostać, ale później znaleźć gdzieś dla nich schronienie. Ogrom tej pomocy, niesiony w skrajnie trudnych warunkach, przywodzi na myśl intensywność gościnności, którą okazujemy ukraińskim uchodźcom wojennym i pokazuje wspólnotę losów społeczeństw, które padły ofiarą wojen
- napisał Jarosław Kaczyński.
