Kartka z kalendarza

24 stycznia 1921 roku urodził się Tadeusz Zawadzki, pseudonim „Zośka”, podporucznik Armii Krajowej

24 stycznia 1921 r. w Warszawie urodził się Tadeusz Zawadzki, harcmistrz, ppor. Armii Krajowej, legendarny bohater książki Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na szaniec”, fot. FB/Zośka i Parasol
24 stycznia 1921 r. w Warszawie urodził się Tadeusz Zawadzki, harcmistrz, ppor. Armii Krajowej, legendarny bohater książki Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na szaniec”, fot. FB/Zośka i Parasol
podpis źródła zdjęcia

24 stycznia 1921 roku urodził się Tadeusz Zawadzki, pseudonim „Zośka”, harcmistrz, podporucznik Armii Krajowej, dowódca warszawskich Grup Szturmowych Szarych Szeregów. Był jednym z najaktywniejszych uczestników głośnych działań sabotażowych, a także wykonawcą kilku likwidacyjnych.

Pod jego komendą grupy szturmowe przeprowadziły 13 akcji bojowych, w 10 z nich uczestniczył „Zośka”. Między innymi dowodził grupą „Atak” w głośnej akcji pod Arsenałem.


Akcja pod Arsenałem, której celem było uwolnienie podharcmistrza Jana Bytnara „Rudego” oraz 20 innych więźniów, została zaplanowana przez Tadeusza Zawadzkiego i to on dowodził w niej grupą „Atak”.


Natomiast dowódcą całej operacji był Stanisław Broniewski „Orsza”. Taką decyzję podjął naczelnik Szarych Szeregów Florian Marciniak „Nowak” ze względu na emocjonalne zaangażowanie „Zośki”, przyjaciela „Rudego”.

Harcmistrz, ppor. Armii Krajowej Tadeusz Zawadzki ps. „Zośka”, fot. PAP/Reprodukcja Jan Morek
Harcmistrz, ppor. Armii Krajowej Tadeusz Zawadzki ps. „Zośka”, fot. PAP/Reprodukcja Jan Morek

Zginął 20 sierpnia 1943 roku, podczas akcji „Taśma”, w ataku na niemiecką strażnicę w Sieczychach koło Wyszkowa, na granicy między Generalnym Gubernatorstwem a polskimi ziemiami włączonymi do Rzeszy. Miał 22 lata.

Tadeusz Zawadzki był dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych, a także Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.

Po jego śmierci komendant Warszawskiej Chorągwi Szarych Szeregów Stefan Mirowski „Prawdzic” pisał:

,,

Zginął śmiercią zwykłego żołnierza, choć żołnierzem był niezwykłym. Łączył w sobie wysoki talent organizacyjny i rzadko spotykany realizm pracy z nieprzeciętnym poziomem ideowym. Na tych cechach swojego charakteru budował i tworzył nowy styl pracy wojskowej i harcerskiej.


Cmentarz Wojskowy na Powązkach; grób w kwaterze Batalionu Zośka harcmistrza, ppor. Armii Krajowej Tadeusza Zawadzkiego ps. Zośka, fot. PAP/Jan Morek
Cmentarz Wojskowy na Powązkach; grób w kwaterze Batalionu Zośka harcmistrza, ppor. Armii Krajowej Tadeusza Zawadzkiego ps. Zośka, fot. PAP/Jan Morek

1 września 1943 roku, dla uczczenia jego pamięci, powołano harcerski batalion „Zośka”.


Tadeusz Zawadzki jest jednym z bohaterów książki Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na szaniec”.

W 2019 roku jeden ze skwerów w Warszawie otrzymał imię Tadeusza Zawadzkiego „Zośki”. W odsłonięciu tablicy pamiątkowej wziął udział jego krewny Tadeusz Filipkowski.
źródło: IAR
Pobierz aplikację  TVP POLONIA
Aplikacja mobilna TVP POLONIA - Android, iOS, AppGallery
Więcej na ten temat