Samotność może być źródłem cierpienia, prowadzącym do rozwoju konkretnych chorób, np. sercowo-naczyniowych. Interniści powinni pytać o samopoczucie psychiczne pacjenta - powiedział dr Łukasz Okruszek z Instytutu Psychologii PAN, który zbadał wpływ samotności na fizjologię człowieka.
Czy „sztuczna” samotność może pokazać jakie skutki daje osamotnienie?
Definicja samotności jest prosta: jeśli czujesz się samotny, to jesteś samotny - uważa dr Łukasz Okruszek z Instytutu Psychologii PAN, który zaczerpnął z psychologii społecznej pomysł na badanie.
W warunkach laboratoryjnych „wywołał sztuczną samotność” u 129 osób i sprawdził, jak zmieniają się parametry fizjologiczne człowieka (tego aspektu psychologia społeczna nie bada).
,,Po wypełnieniu przez badanych kwestionariuszy, mierzących między innymi cechy osobowości - losowo wybranej części uczestników przekazaliśmy informację, że na podstawie uzyskanych wyników wnioskować możemy, że w przyszłości będą samotni. Sprawdzaliśmy następnie, jak taka informacja wpływa na wskaźniki mierzone w EKG i na aktywność mózgu
- opisuje Łukasz Okruszek.
Czytaj też: Osoby samotne mają o 40 proc. większe ryzyko śmierci
Samotność to specyficzny typ stresora, zwiększającego w organizmie aktywność układów, które mają go obronić przed negatywnymi skutkami tego stanu.
Myśl o czekającej nas w przyszłości samotności, zwiększa się aktywność układu odpornościowego i współczulnego
Organizm znajduje się w stanie podwyższonej aktywacji. Obniża się reakcja układu przywspółczulnego, który po czasie mobilizacji w zdrowo funkcjonującym organizmie pozwala nam odpocząć.
,,U osób samotnych organizm jest ciągle pobudzony, a układ przywspółczulny nie wyrównuje tej reakcji. Obserwować można obniżoną zmienność rytmu serca, związaną z mniejszą odpowiedzią układu przywspółczulnego. Zaobserwowaliśmy to u osób, u których tylko na krótki czas wywołaliśmy poczucie samotności
– mówi naukowiec.
Przewlekła samotność, wieloletni brak kontaktu z drugim człowiekiem, są poważnym czynnikiem ryzyka między innymi dla chorób sercowo-naczyniowych
Czytaj też: Czy FOMO może być motywacją do założenia rodziny?
Naukowiec podkreśla wagę subiektywnej oceny dobrostanu psychicznego. Jak pokazują dotychczasowe badania, brak dbałości o ten aspekt może przełożyć się na problemy ze zdrowiem fizycznym.
Przeżywanie samotności zmienia się też wraz z wiekiem. Inaczej samotność przeżywają nastolatki, młodzi rodzice, a jeszcze inaczej emeryci. Samotność zawsze jest stanem patologicznym, którego powinno się unikać za wszelką cenę. Naturalne jest, że każdy człowiek od czasu do czasu czuje się samotny, ale kluczowe jest to, jak sobie z tym radzi z tym stanem
Pojawiają się kolejne badania naukowe dowodzące, że przedłużające się poczucie osamotnienia może prowadzić do zniekształcania i negatywnego postrzegania rzeczywistości. Osobom, które przez długi czas pozostają samotne, trudno jest nawiązywać relacje, bo sygnały wysyłane przez innych odczytują często jako wrogie.,,Czy ktoś minął mnie bez słowa na ulicy, bo po prostu mnie nie zauważył, czy może ma mi coś za złe i celowo mnie zignorował? Niestety, tego typu zniekształcenia mogą przekładać się na zachowania, a to spycha go do jeszcze głębszej izolacji
- wskazuje Okruszek.
,,Chcemy sprawdzić między innymi, czy u osób samotnych postrzegana wrogość otoczenia powoduje nadmierne skupienie na własnym interesie, a w konsekwencji - mniejszą skłonność do współpracy z grupą. Może być to istotne z punktu widzenia szeroko zakrojonych programów zdrowotnych, takich jak programy szczepień, gdzie jedną z głównych motywacji jest działanie dla dobra ogółu. To ważna informacja dla decydentów
- zauważa psycholog.
