W wyborach do Sejmu posłów wybiera się w okręgach wielomandatowych; mandaty rozdzielane są proporcjonalnie do uzyskanego przez komitety wyborcze poparcia. W podziale mandatów uczestniczą tylko te komitety, które w skali kraju otrzymały 5 proc. głosów lub - w przypadku koalicji - 8 proc. głosów.
Do Sejmu wybieramy 460 posłów
Zgodnie z konstytucją, wybory do Sejmu są powszechne, równe, bezpośrednie i proporcjonalne oraz odbywają się w głosowaniu tajnym.
Wybrany do Sejmu może być obywatel polski, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 21 lat.
W Polsce wybieramy 460 posłów z list kandydatów na posłów.
W wyborach do Sejmu Polska podzielona jest na 41 okręgów różnej wielkości. Najmniejszym okręgiem, gdzie wybierzemy siedmiu posłów jest Częstochowa, a największym Warszawa - tu do zdobycia jest aż 20 mandatów.
W wyborach do Sejmu obowiązują progi wyborcze
W podziale mandatów uczestniczą tylko te komitety wyborcze, które w skali kraju otrzymały 5 proc. głosów lub - w przypadku koalicji - 8 proc. głosów.
W podziale mandatów uczestniczą też komitety wyborcze wyborców zrzeszone w organizacjach mniejszości narodowych, których nie obowiązują progi wyborcze.
W wyborach do Sejmu głosy wyborców przeliczane są na mandaty poselskie za pomocą metody D'Hondta
Przy przeliczaniu głosów na mandaty stosuje się metodę d'Hondta. Zgodnie z tą metodą, liczbę głosów ważnych oddanych łącznie na listy kandydatów każdego z komitetów wyborczych dzieli się kolejno przez: 1; 2; 3; 4 i dalsze, kolejne liczby, aż do chwili, gdy z otrzymanych w ten sposób wyników da się uszeregować tyle kolejno największych liczb, ile wynosi liczba mandatów do rozdzielenia między te listy w okręgu.
Następnie, każdej liście przyznaje się tyle mandatów, ile spośród ustalonego w powyższy sposób szeregu ilorazów przypada mu liczb kolejno największych.
Wybory wygrywa komitet, który uzyska najwięcej mandatów. Mandaty przypadające danej liście kandydatów uzyskują kandydaci w kolejności otrzymanej liczby głosów.
Jak tłumaczy PKW: „Załóżmy, że w okręgu wybieranych jest dziesięciu posłów spośród kandydatów zgłoszonych przez komitety wyborcze A, B, C i D. Liczbę głosów otrzymanych przez komitet wyborczy A (np. 100 tysięcy) dzielimy przez kolejne liczby naturalne”.
Tak samo dzieli się głosy oddane na pozostałe komitety wyborcze. „Wyniki tego dzielenia porządkujemy w kolejności od największego do najmniejszego. Jeśli w okręgu wybieramy 10 posłów, to 10 najwyższych wyników daje mandaty posła”.
Po ustaleniu liczby mandatów zdobytych przez poszczególne komitety, dokonywane jest ich obsadzenie przez poszczególnych kandydatów i kandydatki. Mandaty z danej listy otrzymują kandydaci, którzy uzyskali na niej największą liczbę głosów.
Nie zawsze kandydat, który zdobędzie największą liczbę głosów, otrzyma mandat. Liczy się także suma głosów oddanych na kandydatów z poszczególnych list. Kandydaci z jednej listy mogą zdobyć tyle głosów, że zapewnią mandat osobom z tej samej listy, które uzyskały gorsze rezultaty od konkurentów z innych list, które to ogółem miały gorsze poparcie wśród wyborców.
Senat - przeliczanie głosów na mandaty
W wyborach do Senatu Polska podzielona jest na 100 okręgów. Z każdego z nich zostanie wybrany tylko jeden senator.
Jak wyjaśnia PKW: „Po zakończeniu głosowania obwodowa komisja wyborcza liczy głosy uzyskane przez poszczególnych kandydatów na senatora i sporządza protokół”.
Dokument ten wraz z protokołami z pozostałych komisji wyborczych trafia następnie do okręgowej komisji wyborczej, która sumuje głosy oddane na poszczególnych kandydatów. Mandat senatora otrzymuje ten kandydat, który otrzyma największą liczbę głosów w swoim okręgu. Jeśli w danym okręgu zarejestrowany zostanie tylko jeden kandydat, zostanie on wybrany, pod warunkiem że otrzyma więcej głosów na „tak” niż na „nie”.
