Kartka z kalendarza

26 listopada 1919 roku urodził się Ryszard Kaczorowski, ostatni Prezydent RP na uchodźstwie

 Prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski w Filharmonii Białostockiej podczas uroczystej sesji województwa, Białystok 18.04.2005 r., fot. PAP/Leon Stankiewicz
Prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski w Filharmonii Białostockiej podczas uroczystej sesji województwa, Białystok 18.04.2005 r., fot. PAP/Leon Stankiewicz
podpis źródła zdjęcia

26 listopada 1919 roku urodził się Ryszard Kaczorowski ostatni Prezydent Rzeczypospolitej na uchodźstwie, członek Rady Narodowej RP, od 2009 roku - honorowy harcmistrz Rzeczypospolitej. Zginął w katastrofie smoleńskiej 10 kwietnia 2010 roku. Był członkiem delegacji, która leciała na uroczystości 70. rocznicy zbrodni katyńskiej.

Uroczystość złożenia prochów Prezydentów RP na uchodźstwie Władysława Raczkiewicza, Augusta Zaleskiego i Stanisława Ostrowskiego w Mauzoleum Prezydentów RP na Uchodźstwie w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie, fot. PAP/Andrzej Lange

W Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie pochowani zostali trzej Prezydenci RP na uchodźstwie

Kultura

W czasie II wojny światowej Ryszard Kaczorowski pełnił funkcję komendanta chorągwi Szarych Szeregów w okręgu białostockim.


Za konspiracyjną działalność w 1940 roku został aresztowany przez NKWD i skazany na karę śmierci. Przesiedział w celi śmierci 100 dni, po czym sowiecki sąd zamienił mu wyrok na 10 lat łagrów na Syberii.


Uwolniony na mocy układu Sikorski-Majski, w 1942 roku wstąpił do Armii Polskiej w Związku Radzieckim, formowanej przez generała Władysława Andersa.


Przeszedł szlak bojowy 2. Korpusu Polskiego, walcząc między innymi w bitwie pod Monte Cassino.


Po wojnie pozostał na emigracji w Londynie.

Prezydenci II Rzeczypospolitej na uchodźstwie, fot. PAP/Maciej Zieliński
Prezydenci II Rzeczypospolitej na uchodźstwie, fot. PAP/Maciej Zieliński

Ryszard Kaczorowski na emigracji w Wielkiej Brytanii

W Wielkiej Brytanii ukończył przerwaną edukację. W 1947 r. zdał maturę w Liceum 3. Dywizji Strzelców Karpackich w Anglii, później studiował w Szkole Handlu Zagranicznego, by następnie przez wiele lat do czasu emerytury w 1986 r. pracować jako księgowy.


Ryszard Kaczorowski włączył się także w emigracyjną działalność Związku Harcerstwa Polskiego, najpierw jako naczelnik harcerzy w latach 1955-1967, następnie jako przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego na uchodźstwie w latach 1967-1988.


Był także komendantem reprezentacji polskiej na Międzynarodowym Jubileuszowym Jamboree w 1957 roku oraz komendantem Światowego Zlotu Harcerstwa na Monte Cassino w 1969 i w Belgii w 1982 r.


Uczestniczył również w pracach parlamentu emigracyjnego zwanego Radą Narodową oraz w życiu społecznym emigracji jako członek Zarządu Głównego Stowarzyszenia Polskich Kombatantów, Zarządu Zjednoczenia Polskiego, Rady Polskiego Ośrodka Społeczno Kulturalnego, jak również Rady Polskiej Macierzy Szkolnej, Rady Instytutu Polskiego Akcji Katolickiej oraz Rady Koordynacyjnej Polonii Wolnego Świata.


W roku 1986 powierzono mu stanowisko ministra do spraw krajowych w polskim rządzie na uchodźstwie. Nawiązał wówczas szerokie kontakty z działaczami opozycji i niezależnym harcerstwem w kraju.


W styczniu 1988 r. prezydent Kazimierz Sabbat wyznaczył go „następcą prezydenta na wypadek opróżnienia się urzędu przed zawarciem pokoju”.


Po nagłej śmierci Sabbata, Kaczorowski został 19 lipca 1989 r. zaprzysiężony na urząd prezydenta na uchodźstwie.

Kaczorowski – ostatni prezydent na uchodźstwie

W lipcu 1989 roku, po śmierci Kazimierza Sabbata, objął urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie.


Rok później przyjechał do kraju i 22 grudnia 1990 roku na Zamku Królewskim w Warszawie przekazał prezydentowi Lechowi Wałęsie - wybranemu w pierwszych po wojnie wyborach powszechnych - insygnia prezydenckie II Rzeczypospolitej.


Ryszard Kaczorowski wyraził nadzieję na dobrą przyszłość dla kraju.

Ostatni Prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski z żoną Karoliną podczas VII pielgrzymki papieża Jana Pawła II do Polski, Drohiczyn 10.06.1999, fot. PAP/Piotr Gęsicki
Ostatni Prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski z żoną Karoliną podczas VII pielgrzymki papieża Jana Pawła II do Polski, Drohiczyn 10.06.1999, fot. PAP/Piotr Gęsicki

Po złożeniu urzędu Kaczorowski nadal czynnie działał w kraju, jak i na emigracji

Był doktorem honoris causa czterech uczelni, uhonorowano go również wieloma odznaczeniami m.in. Orderem Orła Białego, przyznanym przez Jana Pawła II Wielkim Krzyżem Orderu Piano oraz otrzymanym od królowej Elżbiety II honorowym tytułem Rycerza Wielkiego Krzyża Orderu Św. Michała i Św. Jerzego.


Nadal mieszkał w Londynie, jednak często przebywał w Polsce, gdzie uczestniczył i patronował wielu wydarzeniom. Był m.in. sekretarzem honorowym Funduszu Pomocy Krajowej, przewodniczącym Rady Dziedzictwa Archiwalnego w Warszawie, członkiem Głównej Kwatery Harcerzy Związku Harcerstwa Polskiego poza granicami Kraju w Londynie, członkiem Rady Programowej Towarzystwa Naukowego im. Stanisława ze Skarbimierza, patronem Fundacji Ochrony Zabytków Militarnych w Londynie oraz honorowym członkiem Polish American Youth w Chicago.


Ostatni Prezydent RP na uchodźstwie zginął 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem, którym udawał się na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej.


Pochowany został w Świątyni Opatrzności Bożej w warszawskim Wilanowie.

Sylwetka ostatniego prezydenta RP na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego, fot. PAP/Ziemienowicz Adam
Sylwetka ostatniego prezydenta RP na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego, fot. PAP/Ziemienowicz Adam
źródło: IAR/dzieje.pl
Pobierz aplikację  TVP POLONIA
Aplikacja mobilna TVP POLONIA - Android, iOS, AppGallery
Więcej na ten temat