Kartka z kalendarza

Ignacy Jan Paderewski - 82. rocznica śmierci

Ignacy Jan Paderewski , fot. PAP/DPA
podpis źródła zdjęcia

82 lata temu, 29 czerwca 1941 roku, zmarł Ignacy Jan Paderewski, światowej sławy pianista i kompozytor, polityk, współtwórca niepodległej Polski. Jego działalność w dziedzinie kultury i polityki zapewniła mu miejsce w gronie najwybitniejszych osobowości pierwszej połowy XX wieku.

Po wybuchu I wojny światowej w 1914 roku, Ignacy Paderewski działał w Generalnym Komitecie Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce, założonym przez Henryka Sienkiewicza w Szwajcarii.

Artysta działał na międzynarodowym forum dyplomatycznym na rzecz odrodzenia państwa polskiego. Po wyjeździe do Stanów Zjednoczonych w 1915 roku, zorganizował tam kilkaset spotkań połączonych z koncertami, na których wzywał do udzielania pomocy walczącym o wolność Polakom.

Dotarł też do prezydenta Thomasa Woodrowa Wilsona, przedstawiając mu memoriał, mówiący o konieczności odbudowy niepodległego państwa polskiego.
Po wybuchu I wojny światowej w 1914 roku Ignacy Paderewski działał w Generalnym Komitecie Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce, fot. Getty Images/London Stereoscopic Company/Hulton Archive
Po wybuchu I wojny światowej w 1914 roku Ignacy Paderewski działał w Generalnym Komitecie Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce, fot. Getty Images/London Stereoscopic Company/Hulton Archive
Niedługo po odzyskaniu przez nasz kraj niepodległości w listopadzie 1918 roku, Paderewski wrócił do ojczyzny.

25 grudnia przybył do Gdańska na pokładzie brytyjskiego krążownika „Concord”. Następnego dnia przyjechał do Poznania, co wywołało wielką patriotyczną manifestację. Z wielkim entuzjazmem zostało przyjęte jego przemówienie z balkonu hotelu Bazar.

W 1919 roku Józef Piłsudski powierzył Ignacemu Paderewskiemu funkcję premiera i szefa dyplomacji. W tym samym roku, jako szef rządu i minister spraw zagranicznych, Paderewski podpisał w imieniu Polski traktat wersalski, kończący I wojnę światową.

Pełnienie funkcji premiera przez Ignacego Paderewskiego przypadło na trudny okres 20-lecia międzywojennego, pełnego sporów o kształt Rzeczypospolitej. Wiele razy dochodziło do kryzysów politycznych i gabinetowych, których efektem był między innymi przewrót majowy 1926 roku.

W 1922 roku wyjechał do USA, gdzie wrócił do koncertowania.
Po wyjeździe do Stanów Zjednoczonych w 1915 roku, zorganizował tam kilkaset spotkań połączonych z koncertami, na których wzywał do udzielania pomocy walczącym o wolność Polakom, fot. Getty Images/Bettmann
Po wyjeździe do Stanów Zjednoczonych w 1915 roku, zorganizował tam kilkaset spotkań połączonych z koncertami, na których wzywał do udzielania pomocy walczącym o wolność Polakom, fot. Getty Images/Bettmann

Wygrał Polskę na fortepianie

Ignacy Jan Paderewski został wychowany w duchu miłości do ojczyzny i poczucia obowiązku wobec rodaków. Walczył o Polskę i wspierał Polaków, wykorzystując swą międzynarodową sławę jako pianista.

Koncertował w najsłynniejszych salach, a jego recitale cieszyły się wielkim zainteresowaniem i uznaniem. W 1937 roku artysta dał koncert w Stanach Zjednoczonych, podczas którego zagrał Poloneza As-dur Fryderyka Chopina.

Ignacy Paderewski był też kompozytorem, napisał między innymi Koncert fortepianowy a-moll, symfonię „Polonia” oraz „Fantazję Polską” na fortepian i orkiestrę. Jego opera „Manru” do dziś jest jedyną polską operą, która została wystawiona na scenie nowojorskiej Metropolitan Opera.

Paderewski został odznaczony Orderem Orła Białego, Orderem Imperium Brytyjskiego i francuskim Krzyżem Wielkim Legii Honorowej.

Zmarł 29 czerwca 1941 roku w Nowym Jorku. Został pochowany na Narodowym Cmentarzu w Arlington.

Życiorys Ignacego Jana Paderewskiego. fot. PAP/Maciej Zieliński
Życiorys Ignacego Jana Paderewskiego. fot. PAP/Maciej Zieliński

Po ponad 50 latach, w 1992 roku, prochy Paderewskiego zostały przywiezione do Polski i złożone w krypcie archikatedry św. Jana w Warszawie.

Pośmiertnie uhonorowano go Orderem Wojennym Virtuti Militari.

Wygrał Polskę na fortepianie - tak o Ignacym Janie Paderewskim w 80. rocznicę jego śmierci, mówił (2021) szef Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

Podczas uroczystości w archikatedrze św. Jana w Warszawie minister podkreślił, że Paderewski, to jeden z najwybitniejszych polityków XX wieku.

źródło: IAR
Pobierz aplikację  TVP POLONIA
Aplikacja mobilna TVP POLONIA - Android, iOS, AppGallery
Więcej na ten temat