95 podmiotów, wśród których 78 stanowiły osoby fizyczne, zaś 17 osoby prawne, przekazało w ciągu 23 dni 287 uwag do projektu Ustawy o symbolach państwowych Rzeczypospolitej Polskiej. Liczba uczestników konsultacji oraz przestawionych uwag i propozycji dowodzi, jak ważne dla Polaków są symbole państwowe. Obecnie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego opracowuje projekt ustawy, który będzie uwzględniał wniesione uwagi.
Łącznie w konsultacjach wzięło udział 95 podmiotów, spośród których 78 stanowiły osoby fizyczne, a 17 osoby prawne (w tym 15 organizacji pozarządowych i 2 przedsiębiorców).
Zgłoszone uwagi zostały uporządkowane według tematów. 158, czyli 55 proc. z 287 zgłoszonych uwag dotyczyło załączników do ustawy, 31 proc. (89 uwag) - tekstu samego projektu, 8 proc. (22 uwagi) uzasadnienia do niego, zaś 6 proc. (18) stanowiły uwagi o charakterze ogólnym - czytamy w komunikacie.
Resort kultury podziękował „wszystkim uczestnikom konsultacji publicznych” i poinformował, że „obecnie trwają prace nad nowym tekstem projektu ustawy, uwzględniającym wniesione uwagi”.
„MKiDN uwzględniło całościowo lub w części 137 uwag (47,7 proc.), odrzuciło 145 i pozostawiło 5 do dalszych decyzji. Po zakończeniu prac, nowa redakcja projektu ustawy wraz z poprawionymi załącznikami zostanie opublikowana na stronie MKiDN” - zapowiedziano.
„Nadrzędnym celem projektowanej ustawy jest uporządkowanie stanu prawnego dotyczącego wykorzystywania przez instytucje państwowe, osoby prawne i fizyczne symboli państwowych Rzeczypospolitej Polskiej, jak również wprowadzenie wzorów symboli państwowych, zgodnych ze współczesnymi technikami drukarskimi i graficznymi” - czytamy w uzasadnieniu projektu.
„Ustawa z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych posiada załączniki graficzne, które nie przystają do dzisiejszych możliwości technicznych - brak jest określonych w obecnych zestandaryzowanych systemach graficznych barw narodowych, zdefiniowanej ustawowo wersji cyfrowej godła oraz wizerunku orła Rzeczypospolitej Polskiej. W praktyce oznacza to, że ochrona symboli państwowych nie jest możliwa: większość używanych flag i godeł nie odpowiada wymogom obecnej ustawy” - podkreślono w ocenie skutków regulacji.
Projektodawca przypomniał, że symbole państwowe jako znaki w powszechnym użyciu w całej administracji państwowej i samorządowej, a także w sądownictwie, korporacjach prawniczych, wojsku oraz innych służbach są najważniejszymi elementami identyfikacji instytucji państwa.
„Zmiany dokonywane w tej sferze oddziałują w praktyce na wszystkich obywateli, dlatego też realizowane są dość rzadko” - zwrócono uwagę w OSR, przypominając też, że ostatnia zmiana w sferze symboli państwowych związana była ze zmianą ustroju w 1989 r. i przywróceniem godłu państwowemu korony.
Co zmieni ustawa?
Proponowana ustawa ma wprowadzić wzorzec barw w obowiązujących standardach graficznych, uporządkować nazewnictwo symboli (m.in. przez wprowadzenie pojęcia herbu państwowego Rzeczypospolitej Polskiej i Chorągwi Rzeczypospolitej), zwiększyć ochronę symboli państwowych (to np. przepisy dotyczące godnego postępowania z flagami zniszczonymi, a także przepisy dotyczące wykorzystywania flag do umieszczania na nich napisów), a także wprowadzić kokardę narodową.Zmiany mają dotyczyć także Mazurka Dąbrowskiego, którego słowa w 1797 r. napisał Józef Wybicki. Jeden z załączników do projektowanej ustawy zawiera - jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy - „tekst literacki hymnu Rzeczypospolitej Polskiej ze zmianą zaproponowaną przez panel ekspertów dotyczącą zamiany kolejności drugiej i trzeciej zwrotki”.
Projekt nowej regulacji - jak podsumowano - ma znaczenie powszechne i równie szerokie oddziaływanie. Podstawowe zmiany wymuszone przez ustawę to:
1) Wymiana używanych flag; używanych herbów; tablic z herbem;
2) Wprowadzenie nowych wzorów dokumentów, uwzględniających nowy wzór herbu (np. świadectw; paszportów);
3) Stopniowa wymiana umundurowania służb używających herbu bądź barw państwowych;
4) Wymiana pieczęci na nowy wzór herbu" - głosi OSR.
Zmiany w Mazurku Dąbrowskiego
W propozycji druga zwrotka hymnu zaczyna się od słów „Jak Czarniecki do Poznania”. Publiczne wykonywanie hymnu Rzeczypospolitej Polskiej powinno być zgodne z tekstem literackim - zapisano w projekcie ustawy.Mazurka Dąbrowskiego, czyli „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech”, poeta Józef Wybicki napisał między 16 a 19 lipca 1797 r. podczas pobytu polskich legionistów w Reggio Emilia (w ówczesnej Republice Cisalpińskiej).
Początkowo Mazurek Dąbrowskiego składał się z sześciu zwrotek, z których pierwsza zaczynała się od słów „Jeszcze Polska nie umarła”, druga od „Jak Czarniecki do Poznania”, trzecia od „Przejdziem Wisłę przejdziem Wartę”.
Najczęściej podaje się, że po raz pierwszy publicznie Mazurka Dąbrowskiego odśpiewano 20 lipca 1797 r.