Kartka z kalendarza

19 lat temu zmarł Jan Nowak-Jeziorański, legendarny „kurier z Warszawy”

Jan Nowak-Jeziorański, pisarz, polityk, żołnierz AK, legendarny „kurier z Warszawy”, cichociemny, fot. archiwum TVP
podpis źródła zdjęcia

20 stycznia 2005 roku zmarł Jan Nowak-Jeziorański, pisarz, polityk, żołnierz AK, legendarny „kurier z Warszawy”, cichociemny. Po wojnie wieloletni dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. W 1994 roku otrzymał najwyższe polskie odznaczenie - Order Orła Białego.

W czasie okupacji działał w podziemiu, był kurierem i emisariuszem Naczelnego Wodza i Komendanta Głównego Armii Krajowej. Walczył w Powstaniu Warszawskim.

Po wojnie został redaktorem polskiej sekcji BBC w Londynie, a następnie przez 25 lat kierował sekcją polską Radia Wolna Europa w Monachium. Rozgłośnia była źródłem obiektywnych informacji o kraju i świecie. W latach stalinizmu, represji i fałszowania historii, dawała Polakom prawdę i poczucie wspólnoty.
,,

Bez nas ludzie nie wiedzieliby, co dzieje się w Polsce


- powiedział po latach Jan Nowak-Jeziorański.
Jan Nowak-Jeziorański działał na rzecz opozycji demokratycznej w Polsce, podejmował starania o redukcję naszego zadłużenia. Był konsultantem amerykańskiej Rady Bezpieczeństwa Narodowego za prezydentury Jimmy'ego Cartera i Ronalda Reagana. Dzięki swojej pozycji w USA odegrał istotną rolę w procesie wstępowania Polski do NATO.

W 2002 roku, po ponad pół wieku emigracji, Jan Nowak-Jeziorański wrócił na stałe do kraju. Zaangażował się w działalność na rzecz wejścia Polski do Unii Europejskiej. Często podkreślał osiągnięcia rodaków i potrzebę doceniania tego, co już udało się zrobić.
Pomnik legendarnego kuriera Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Warszawie, fot. PAP/Bartłomiej Zborowsk
Pomnik legendarnego kuriera Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Warszawie, fot. PAP/Bartłomiej Zborowsk
W 1994 roku otrzymał najwyższe polskie odznaczenie - Order Orła Białego. Dwa lata później został uhonorowany Medalem Wolności - najwyższym cywilnym odznaczeniem Stanów Zjednoczonych. Za zasługi w czasie wojny odznaczono go Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari oraz Krzyżem Walecznych.

Był laureatem wielu nagród i wyróżnień. W Polsce znajduje się wiele upamiętnień Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Poza licznymi szkołami i ulicami, jego imię nadano głównej sali wykładowej w Muzeum Powstania Warszawskiego. W 2006 roku przy domu, w którym mieszkał na Powiślu w Warszawie, został odsłonięty pomnik-ławeczka Jana Nowaka Jeziorańskiego.
źródło: IAR, fot. archiwum TVP, fot. PAP/Bartłomiej Zborowsk
Pobierz aplikację  TVP POLONIA
Aplikacja mobilna TVP POLONIA - Android, iOS, AppGallery
Więcej na ten temat