Nauka i zdrowie

Wręczono nagrody za zasługi na rzecz Nauki Polskiej

Statuetki Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, fot.: PAP/Piotr Nowak
podpis źródła zdjęcia

W Warszawie wręczono cztery Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Laureatami nagrody zostali profesorowie: Bożena Kamińska-Kaczmarek, Jacek Jemielity, Grzegorz Pietrzyński i Cezary Cieśliński. Statuetki odebrali podczas uroczystej gali na Zamku Królewskim w Warszawie.

Nagrody FNP są przyznawane za szczególne osiągnięcia i odkrycia naukowe, które „przesuwają granice poznania i otwierają nowe perspektywy poznawcze, wnoszą wybitny wkład w postęp cywilizacyjny i kulturowy naszego kraju” oraz zapewniają Polsce znaczące miejsce w podejmowaniu najbardziej ambitnych wyzwań współczesnego świata. Nagrody FNP przyznano po raz 30. 



Wyróżnienia są przyznawane w czterech obszarach:
- nauk o życiu i o Ziemi,
- nauk chemicznych i o materiałach,
- nauk matematyczno-fizycznych,
- inżynierskich oraz nauk humanistycznych i społecznych.

W tym roku, w obszarze nauk o życiu i o Ziemi laureatką została profesor Bożena Kamińska-Kaczmarek z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN w Warszawie. Doceniono ją za odkrycie mechanizmów, które powodują, że glejaki złośliwe tak przeprogramowują komórki odpornościowe, aby wspierały rozwój tych nowotworów mózgu.
,,

Kiedy na początku roku 2000 pojawiły się granty polsko-niemieckie w dziedzinie neurologii, pomyślałam, że warto byłoby przyjrzeć się środowisku, w którym rośnie guz. Bo on przecież nie jest oderwany od reszty organizmu. Wtedy po raz pierwszy podjęliśmy próbę określenia, w jaki sposób guz wpływa na układ odpornościowy. Okazało się, że nowotwory złośliwe wyłączają układ odpornościowy człowieka i bardzo trudno go pobudzić. Potem skupiliśmy się na tym, jak ten proces odwrócić - powiedziała laureatka.


Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej 2021 w obszarze nauk chemicznych i o materiałach otrzymał profesor Jacek Jemielity z Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego za opracowanie chemicznych modyfikacji mRNA, jako narzędzi do zastosowań terapeutycznych i badań procesów komórkowych.
,,

Początek był taki, że tworzyliśmy narzędzia do badania procesów komórkowych, żeby zrozumieć, jak procesy związane z mRNA funkcjonują w komórkach - to ciągle jest dla nas bardzo ważne, bo ta wiedza jest niezbędna, żeby poprawiać terapeutyczne mRNA - doprecyzował Jemielity.


Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej 2021 w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich za precyzyjne wyznaczenie odległości do Wielkiego Obłoku Magellana otrzymał profesor Grzegorz Pietrzyński z Centrum Astronomicznego im. M. Kopernika PAN w Warszawie.
,,

Gdybyśmy nie znali odległości do obiektów kosmicznych, nie wiedzielibyśmy, czym one są tak naprawdę - powiedział prof. Pietrzyński.


Laureat wskazał, że pomiary odległości są pierwszym krokiem do odkrywania kosmosu.

W obszarze nauk humanistycznych i społecznych doceniono profesora Cezarego Cieślińskiego z Wydziału Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego za rozwiązanie kluczowych problemów deflacjonistycznej teorii prawdy.
,,

Moja dziedzina jest interdyscyplinarna - to jest filozofia i logika matematyczna. Kiedy mnie ludzie pytają, co udało mi się ustalić, to najprościej mi powiedzieć: konkret, twierdzenie, dowód. Z częścią filozoficzną jest trudniej, bo filozofowie nie tyle dowodzą twierdzeń, co argumentują. Te argumenty nie są tym samym, co dowody formalne. Ta filozoficzna część jest zawsze z natury rzeczy bardziej dyskusyjna - powiedział prof. Cieśliński.


Kandydatów do Nagród FNP zgłaszają wybitni przedstawiciele nauki zaproszeni imiennie przez Zarząd i Radę Fundacji. Rada FNP pełni rolę Kapituły konkursu i dokonuje wyboru laureatów na podstawie opinii niezależnych ekspertów i recenzentów - głównie z zagranicy - oceniających dorobek kandydatów.

Nagrody FNP są przyznawane od 1992 r. Grono laureatów, łącznie z tegorocznymi zdobywcami Nagrody, liczy już 110 osób. Są wśród nich tak wybitne uczone i uczeni, jak m.in.: Timothy Snyder, Marcin Drąg, Andrzej Trautman, Jadwiga Staniszkis, Karol Modzelewski, Andrzej Paczkowski, Anna Wierzbicka, Ewa Wipszycka, Karol Myśliwiec, Tomasz Dietl, Andrzej Jajszczyk, Elżbieta Frąckowiak, Krzysztof Matyjaszewski, Jan Strelau, Jerzy Szacki, Andrzej Szczeklik, Piotr Sztompka, Andrzej Udalski.
źródło: PAP, Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, źródło fot.: PAP/Piotr Nowak
Pobierz aplikację  TVP POLONIA
Aplikacja mobilna TVP POLONIA - Android, iOS, AppGallery
Więcej na ten temat