Kultura

Orzeł 2021 za osiągnięcia życia

Kompozytor i saksofonista jazzowy Jerzy "Duduś" Matuszkiewicz 2008 r. fot. PAP/Leszek Szymański
podpis źródła zdjęcia

Jerzy „Duduś” Matuszkiewicz, muzyk jazzowy, saksofonista, kompozytor muzyki do seriali, został laureatem Orła 2021 za osiągnięcia życia. Artysta stworzył melodie m.in. seriali do „Czterdziestolatek”, „Alternatywy 4” czy „Janosik”.

Po raz pierwszy w historii Orłów koperta z wynikiem głosowania na najbardziej zaszczytną kategorię, czyli Orła za osiągnięcia życia, została otwarta w studiu telewizyjnym Wirtualnej Polski. Nazwisko tegorocznego laureata ogłosił w środę w programie "Newsroom" WP prezydent Polskiej Akademii Filmowej Dariusz Jabłoński.

Jerzy Matuszkiewicz urodził się 10 kwietnia 1928 r. w Jaśle. Dzieciństwo spędził we Lwowie, gdzie uczył się gry na akordeonie i fortepianie. „Muzyką lekką zainteresowałem się właśnie w Jaśle, inspirując się grą wuja Władysława, który grywał szlagiery lat 20. i 30. XX wieku” - mówił „Duduś” Matuszkiewicz w 2011 r. podczas spotkania z fanami w rodzinnej miejscowości.

Po wojnie przeprowadził się z rodziną do Krakowa, gdzie dorastał i zbierał pierwsze jazzowe doświadczenia.

Pierwsze doświadczenia koncertowe zbierał w orkiestrze Kazimierza Turewicza. Zakładał również własne grupy jazzowe, stając się jednym z głównych promotorów muzyki jazzowej w Polsce. Równolegle z rozwojem muzycznym, Matuszkiewicz poświęcał się swojej drugiej pasji - sztuce filmowej. W 1949 r. przeniósł się do Łodzi, gdzie studiował na wydziale operatorskim Łódzkiej Szkoły Filmowej.

Na przełomie lat 1950-1951 założył amatorską grupę „Melomani”, działającą przy łódzkim oddziale YMCA - międzynarodowej organizacji ekumenicznej. W zespole grali: pianista Andrzej Trzaskowski, basista Witold Kujawski, perkusista Witold Sobociński oraz trębacz Andrzej Idon Wojciechowski.

 


W 1952 r. do grupy dołączył pianista Krzysztof Komeda, jeden z najwybitniejszych muzyków jazzowych w Polsce. Do zespołu zaczęli dołączać tacy muzycy jak Roman Dyląg, Andrzej Kurylewicz, Zbigniew Namysłowski a także wokalistki Carmen Moreno i Jeanne Johnstone.

W 1954 r. brał aktywny udział w organizowaniu krakowskich „Zaduszek Jazzowych”, których głównym animatorem był pisarz Leopold Tyrmand. W 1958 r. był członkiem pierwszego jazzowego zespołu, który wystąpił w warszawskiej Filharmonii Narodowej.

Po ukończeniu studiów, zamieszkał w Warszawie, gdzie związał się z klubem „Hybrydy”. W 1958 r. stał się częścią formacji Polish All Stars - pierwszego polskiego zespołu, który po II wojnie światowej koncertował za granicą.

Matuszkiewicz jest autorem muzyki do filmów animowanych, fabularnych, krótkometrażowych oraz seriali. Stworzył muzykę m.in. do „Jak rozpętałem drugą wojnę światową”, „Poszukiwany, poszukiwana”, „Zaklęte rewiry”, „Wierna rzeka”, „Syzyfowe prace”, „Czterdziestolatek”, „Alternatywy 4”, „Janosik”, „Wojna domowa”, „Podróż za jeden uśmiech”, „Stawka większa niż życie”.
 



Matuszkiewicz w 1997 r. został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2005 został odznaczony Srebrnym, a w kwietniu 2013 Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 2006 r. saksofonista otrzymał medal Złoty Helikon krakowskiego „Jazz Clubu” a także statuetkę Baranka Jazzowego „Piwnicy pod Baranami”. Jest także laureatem nagrody Fryderyka (2008).

Orzeł za osiągnięcia życia to jedna z kategorii specjalnych Polskich Nagród Filmowych, przyznawanych przez członków Polskiej Akademii Filmowej (PAF).

23. gala Polskich Nagród Filmowych Orły 2021 odbędzie się 21 czerwca.
źródło: 
Pobierz aplikację  TVP POLONIA
Aplikacja mobilna TVP POLONIA - Android, iOS, AppGallery
Więcej na ten temat