11 września 1980 r., w Hucie Katowice Międzyzakładowy Komitet Robotniczy podpisał porozumienie z komisją rządową. To wówczas wynegocjowano postulat, że Porozumienia Gdańskie obowiązują na terenie całego kraju. Porozumienie Katowickie umożliwiło także tworzenie niezależnego i scalonego ruchu związkowego.
Strajk w Hucie Katowice rozpoczął się 28 sierpnia. W nocy z 29 na 30 sierpnia na przewodniczącego nowego komitetu strajkowego został wybrany Andrzej Rozpłochowski. Poprzedni komitet, który negocjował wyłącznie szczegółowe sprawy socjalne, został rozwiązany pod naciskiem pozostałych hutników.
Rozpoczęto rozmowy z komisją rządową, a nie jak do tej pory z dyrekcją Huty Katowice. Jednym z pierwszych pomysłów Rozpłochowskiego było ogłoszenie, że komitet strajkowy będzie negocjował wyłącznie z przedstawicielami rządu PRL, a nie przedstawicielami PZPR. Bardzo twarda postawa katowickiego komitetu strajkowego sprawiła, że porozumienie z władzami zawarto niemal dwa tygodnie po porozumieniu w Stoczni Gdańskiej.
O ile podpisane wcześniej porozumienia ze Szczecina, z Gdańska i Jastrzębia-Zdroju tworzyły podstawy ówczesnej umowy społecznej, o tyle Porozumienie Katowickie było dopełnieniem tej umowy. Podpisane w Hucie Katowice, dotyczyło przede wszystkim gwarancji realizacji Porozumienia Gdańskiego w zakresie tworzenia struktur Niezależnych Samorządnych Związków Zawodowych.
Strona rządowa na mocy porozumienia gwarantowała zwolnienie z pracy osób pełniących funkcje w Niezależnych Związkach z zachowaniem prawa do wynagrodzenia za czas wykonywania tych funkcji, a także przyznanie przez zakłady pracy lokali na potrzeby zakładowych/wydziałowych/ogniw Niezależnych Związków, a z kolei przez organa administracji państwowej dla wyższych szczebli Niezależnych Związków.
Władze zagwarantowały też dostęp do publikowania informacji o działalności Niezależnych Związków we wszystkich środkach masowego przekazu (radio, telewizja, prasa), a także umożliwiały przedstawicielom Niezależnych Związków występowanie w środkach masowego przekazu.
Kierownicy zakładów pracy mieli natomiast zapewnić ogniwom Niezależnych Związków możliwość współdecydowania przy podziale zakładowych świadczeń socjalnych i bytowych, związanych z działalnością związków zawodowych. Zagwarantowane również zostało zapewnienie udziału Niezależnych Związków w sprawach związanych z zatrudnianiem, wynagradzaniem i rozwiązywaniem stosunku pracy w odniesieniu do zrzeszonych w nim członków.
Na mocy tego porozumienia oddziały Narodowego Banku Polskiego miały realizować wnioski o otwarcie kont bankowych dla ogniw Niezależnych Związków przede wszystkim w celu lokowania wpływów ze składek członkowskich. Niezależne Samorządne Związki Zawodowe miały mieć również zapewniony udział w pracach nad nowymi ustawami o Związkach Zawodowych, Samorządzie Robotniczym oraz nowelizacją Kodeksu Pracy.
Ponadto Niezależne Samorządne Związki Zawodowe gwarantowały, że będą w swojej działalności dokładały starań, we współpracy z kierownictwami zakładów pracy, na rzecz podnoszenia wydajności pracy i mobilizacji załóg dla jak najlepszej realizacji zadań gospodarczych.
Ustalenia dotyczyły ponadto udzielenia gwarancji nierepresjonowania oraz pełnego bezpieczeństwa osobom wchodzącym w skład Międzyzakładowego Komitetu Robotniczego z tymczasową siedzibą przy Hucie Katowice i komitetów robotniczych przedsiębiorstw i zakładów reprezentowanych przez ten komitet, a także osobom wspomagającym Międzyzakładowy Komitet Robotniczy i zakładowe komitety robotnicze, oraz wszystkim uczestnikom strajku i ich rodzinom. Zabroniono ponadto stosowania szykan mających pozory legalności.
Rozpoczęto rozmowy z komisją rządową, a nie jak do tej pory z dyrekcją Huty Katowice. Jednym z pierwszych pomysłów Rozpłochowskiego było ogłoszenie, że komitet strajkowy będzie negocjował wyłącznie z przedstawicielami rządu PRL, a nie przedstawicielami PZPR. Bardzo twarda postawa katowickiego komitetu strajkowego sprawiła, że porozumienie z władzami zawarto niemal dwa tygodnie po porozumieniu w Stoczni Gdańskiej.
O ile podpisane wcześniej porozumienia ze Szczecina, z Gdańska i Jastrzębia-Zdroju tworzyły podstawy ówczesnej umowy społecznej, o tyle Porozumienie Katowickie było dopełnieniem tej umowy. Podpisane w Hucie Katowice, dotyczyło przede wszystkim gwarancji realizacji Porozumienia Gdańskiego w zakresie tworzenia struktur Niezależnych Samorządnych Związków Zawodowych.
Strona rządowa na mocy porozumienia gwarantowała zwolnienie z pracy osób pełniących funkcje w Niezależnych Związkach z zachowaniem prawa do wynagrodzenia za czas wykonywania tych funkcji, a także przyznanie przez zakłady pracy lokali na potrzeby zakładowych/wydziałowych/ogniw Niezależnych Związków, a z kolei przez organa administracji państwowej dla wyższych szczebli Niezależnych Związków.
Władze zagwarantowały też dostęp do publikowania informacji o działalności Niezależnych Związków we wszystkich środkach masowego przekazu (radio, telewizja, prasa), a także umożliwiały przedstawicielom Niezależnych Związków występowanie w środkach masowego przekazu.
Kierownicy zakładów pracy mieli natomiast zapewnić ogniwom Niezależnych Związków możliwość współdecydowania przy podziale zakładowych świadczeń socjalnych i bytowych, związanych z działalnością związków zawodowych. Zagwarantowane również zostało zapewnienie udziału Niezależnych Związków w sprawach związanych z zatrudnianiem, wynagradzaniem i rozwiązywaniem stosunku pracy w odniesieniu do zrzeszonych w nim członków.
Na mocy tego porozumienia oddziały Narodowego Banku Polskiego miały realizować wnioski o otwarcie kont bankowych dla ogniw Niezależnych Związków przede wszystkim w celu lokowania wpływów ze składek członkowskich. Niezależne Samorządne Związki Zawodowe miały mieć również zapewniony udział w pracach nad nowymi ustawami o Związkach Zawodowych, Samorządzie Robotniczym oraz nowelizacją Kodeksu Pracy.
Ponadto Niezależne Samorządne Związki Zawodowe gwarantowały, że będą w swojej działalności dokładały starań, we współpracy z kierownictwami zakładów pracy, na rzecz podnoszenia wydajności pracy i mobilizacji załóg dla jak najlepszej realizacji zadań gospodarczych.
Ustalenia dotyczyły ponadto udzielenia gwarancji nierepresjonowania oraz pełnego bezpieczeństwa osobom wchodzącym w skład Międzyzakładowego Komitetu Robotniczego z tymczasową siedzibą przy Hucie Katowice i komitetów robotniczych przedsiębiorstw i zakładów reprezentowanych przez ten komitet, a także osobom wspomagającym Międzyzakładowy Komitet Robotniczy i zakładowe komitety robotnicze, oraz wszystkim uczestnikom strajku i ich rodzinom. Zabroniono ponadto stosowania szykan mających pozory legalności.
Więcej na ten temat
