Kartka z kalendarza

8. rocznica śmierci Augusta Kowalczyka

8 lat temu zmarł August Kowalczyk, aktor, reżyser, więzień i uciekinier z Auschwitz. (arch.TVP)
podpis źródła zdjęcia

8 lat temu, 29 lipca 2012 roku, zmarł August Kowalczyk, aktor i reżyser, były więzień Auschwitz. Niemcy wywieźli go do obozu w 1940 roku. Po kilku miesiącach wraz z innymi więźniami uciekł z miejsca zagłady. Przeżył dzięki miejscowej ludności. Potem walczył w szeregach AK.

Po wojnie zadebiutował jako aktor w teatrze i choć w jego dorobku znalazły się liczne kreacje sceniczne, większą popularność przyniosły mu filmy. Znany był głównie z ról czarnych charakterów, grał esesmana w serialu "Stawka większa niż życie" i w "Polskich drogach", był austriackim generałem w "Janosiku". Wystąpił także w "Chłopach" i w "Wielkiej miłości Balzaka".
August Kowalczyk, były więzień Auschwitz o numerze 6804, za swoją życiową misję uznał dawanie świadectwa. Jeździł po Polsce i świecie ze swoim monodramem „6804”, w którym opowiadał o obozowych przeżyciach.
1 / 4 zdjęć
Item 1 of 4
August Kowalczyk - aktor, reżyser, więzień i uciekinier z Auschwitz
Po wojnie przez wiele lat August Kowalczyk był przewodniczącym Krajowej Rady Polskiej Unii Ofiar Nazizmu. Sprzeciwiał się wypowiedziom i publikacjom, dopuszczającym do fałszowania prawdy historycznej o obozach zgłady. Podkreślał, że historią nie wolno manipulować, a określenie "polskie obozy koncentracyjne" uważał za ogromnie krzywdzące dla Polaków.
W 2007 roku podczas konferencji zorganizowanej przez Instytut Pamięci Narodowej podkreślał, że każdy dzień przeżyty w obozie w Auschwitz był piekłem.

Dzięki staraniom Augusta Kowalczyka, w czerwcu 2012 roku w Oświęcimiu zostało otwarte hospicjum. Aktor chciał w ten sposób podziękować mieszkańcom miasta, którzy podczas okupacji nieśli pomoc więźniom Auschwitz. Ostatnie dni życia spędził właśnie tutaj.

Przez wiele lat August Kowalczyk był wiceprezesem Zarządu Głównego Towarzystwa Opieki nad Oświęcimiem, działał też w Radzie Fundacji "Polsko-Niemieckie Pojednanie". W 1995 roku wydał książkę "Refren kolczastego drutu. Trylogia prawdziwa", opowiadającą o jego ucieczce z obozu.

Aktor został uhonorowany wieloma wyróżnieniami, w tym w latach 60. nagrodą na Śląskiej Wiośnie Teatralnej i na II Telewizyjnym Festiwalu Teatrów Dramatycznych. Odznaczono go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, a także Krzyżem Oświęcimskim. Był Honorowym Obywatelem Oświęcimia.

Zmarł 29 lipca 2012 roku. Został pochowany na Powązkach Wojskowych w Warszawie.
źródło: PAP/IAR
Pobierz aplikację  TVP POLONIA
Aplikacja mobilna TVP POLONIA - Android, iOS, AppGallery
Więcej na ten temat